Blog

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) uruchomił nie tak dawno program priorytetowy Czyste Powietrze. Jego założeniem i nadrzędną misją jest efektywne ograniczenie emisji substancji szkodzących atmosferze powstających wskutek ogrzewania domów niskiej jakości paliwem oraz stosowania przestarzałych źródeł ciepła. Ramy czasowe, jakie obejmuje program, to lata 2018-2029. Spory budżet oferuje beneficjentom dofinansowania lub korzystne pożyczki na dwa rodzaje działań:

• wymianę starych źródeł ciepła i zastąpienie ich nowoczesnymi rozwiązaniami, które spełniają najwyższe normy,
• termomodernizacje budynków mieszkalnych, zarówno jednorodzinnych, jak i budynków powstałych w technologii tzw. wielkiej płyty, czyli bloki mieszkalne.

Program ten celowany był w swoim głównym założeniu do osób fizycznych zamieszkujących domy jednorodzinne, jednak pod lupę trafiła i została przyjęta przez Komitet Stały Rady Ministrów nowelizacja ustawy o termomodernizacji. Wszystko wskazuje na to, że nowe przepisy mogą obowiązywać już w przyszłym roku. Oczekują jeszcze jedynie na uchwalenie w kolejnej kadencji parlamentu. Co to oznacza? Beneficjentem będą mogły stać się wspólnoty mieszkaniowe. Dofinansowanie dla spółdzielni mieszkaniowych na termomodernizacje budynków wielkopłytowych mogą sięgnąć do 50% wartości inwestycji. Dzięki pomocy państwa ocieplonych i zrewitalizowanych może zostać nawet ok. 60 tysięcy budynków, co poprawi komfort życia kilku bądź nawet kilkunastu milionom Polaków. To dobra perspektywa dla poprawy stanu technicznego stosunkowo niskim kosztem.

Raport na podstawie badań, które przeprowadzał Instytut Techniki Budowlanej, mówi jasno, że „wielka płyta jest bezpieczna”. Mimo krążących spekulacji na temat zagrożenia zawaleniem budynków z płyt prefabrykowanych stawianych w latach 1960-1990, wnioski ze wspomnianego raportu uspokajają. Oczywiste jest, że podstawą ich dalszego niezakłóconego użytkowania jest remont, modernizacja i wzmocnienie wielkiej płyty, jednak widmo katastrofy wiszącej w powietrzu zostało jednoznacznie zanegowane. Z opracowania ITB wynika, że konstrukcja z płyt prefabrykowanych cechuje się nadmierną przepuszczalnością cieplną przegród zewnętrznych, kiepskim stanem instalacji i osprzętu budowlanego, a także niskoklasową estetyką elewacji.

Najskuteczniejsze i najlepsze wzmocnienie połączeń między warstwą fakturową a warstwą konstrukcyjną w płytach wielowarstwowych uzyskuje się stosując kotwy metalowe. Na stronie www.wzmacnianiewielkiejplyty.info zebrane są skrzętnie informacje odnośnie budownictwa wielkopłytowego w ujęciu holistycznym. To zagadnienie omawialiśmy także tutaj, nawiązując już mocniej  do wzmacniania konstrukcji z płyt prefabrykowanych oraz technik i narzędzi dedykowanych dla wzmocnienia technologii wielkopłytowej, w tym kotwy chemiczne. Da to solidną podstawę do kolejnego kroku – wykonanie docieplenia budynku zwieńczy cały proc

es termomodernizacji. Dodatkowe obciążenie zafundowane ścianom budynku przez styropian, kołki do izolacji miękkich czy też twardych, klej, tynki musi zostać wcześniej wyeliminowane lub zniwelowane do niezbędnego minimum. To ten obszar resort chce wspierać w zakresie zakupu i montażu materiałów do kotwienia. Premiowane będą inwestycje dążące do gruntownego polepszenia charakterystyki energetycznej budynków. Jak największa liczba takich przedsięwzięć  to efekt w postaci ograniczenia ubóstwa energetycznego i priorytetowe zmniejszenie zanieczyszczeń pochodzących z archaicznych systemów ogrzewania.

Jak wysokie będzie dofinansowanie? Odpowiedź uzależniona jest od zakresu prowadzonych prac. I tak, jeśli spółdzielnia mieszkaniowa zdecyduje się na wzmocnienie kotwami przy jednoczesnej termomodernizacji, może liczyć nawet na 50% wsparcia realizowanego projektu. Ponadto przewiduje się premie remontowe dla samorządów. Te z kolei dedykowane są spółdzielniom, które prowadzić będą remonty mieszkalnych budynków. Wysokość owej premii także wynosić ma 50% poniesionych kosztów. W przypadku zaś, gdy dany budynek komunalny wpisany jest do rejestru zabytków, wówczas premia wynosić będzie 60% nakładów. Ta swoista gratyfikacja wypłacana będzie z Funduszu Termomodernizacji i Remontów, którym z kolei zarządza Bank Gospodarstwa Krajowego. Co istotne, dotychczas nie było możliwości, aby wspólnoty mieszkaniowe z większościowymi udziałami gminy mogły ubiegać się o dofinansowanie. Zmiany niesie ze sobą nowela.

Odnawialne Źródła Energii to jeszcze jeden dodatkowy temat wart poruszenia. Jakkolwiek węgiel czarny, ropa czy gaz pochodzące ze złóż naturalnych, kiedyś osiągną deficyt – tak ciągle z powodzeniem opracowuje się wykorzystanie do funkcjonowania w życiu codziennym nowoczesnych technologii kooperujących właśnie z OZE. Wykorzystywanie energii słonecznej, wiatru, pływów czy opadów na dzień dzisiejszy dało zielone światło następującym instalacjom:

• mikrobiogazownia,
• elektrownia wiatrowa,
• fotowoltaika,
• kolektory słoneczne,
• gruntowe pompy ciepła,
• kotły na biomasę.

Wykonanie podczas prac termomodernizacyjnych mikroinstalacji OZE stworzy możliwość otrzymania dodatkowej formy wsparcia dla inwestorów. Tu także w świetle nowych przepisów premia termomodernizacyjna objęta została waloryzacją z 16% na 21% poniesionych kosztów.  Montaż paneli fotowoltaicznych czy kolektorów słonecznych to najtrafniejszy wybór w przypadku budownictwa wielkopłytowego, które w przyszłości zwróci się kilkukrotnie.

Słowem podsumowania, oferowane przez rząd środki na termomodernizację, podłączenia do sieci ciepłowniczej czy mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii to doskonała okazja, by razem zadbać o poprawę jakości życia i bezpieczeństwa oraz o to, by w tych mieszkaniach można było mieszkać przez lata, pokolenia. Dzięki takiemu wsparciu spółdzielnie czy wspólnoty mieszkaniowe stoją przed ogromną szansą inwestycji, która niesie za sobą poza korzyściami dla środowiska, także uznanie w oczach obywateli. Zmniejszenie kosztów eksploatacji przełożenie znajdzie w większym finansowaniu innych sektorów życia publicznego, zaś ograniczenie emisji szkodliwych substancji da mieszkańcom Polski komfort psychiczny, że problem smogu może wreszcie zostać ograniczony. Warto docenić program Czyste Powietrze, który jest kompatybilny z przygotowaną ustawą. W jego ramach dokonuje się ekspansji działań zmierzających do poprawienia jakości i stanu naszej przestrzeni powietrznej. Z dużym prawdopodobieństwem nowe przepisy wejdą  w życie w nadchodzącym roku.